۱۳۸۶ مهر ۲۸, شنبه

استعفای لاریجانی؛ نشانه وخیم تر شدن بحران هسته ای ایران؟

--

در رابطه با استعفای بحث برانگیز علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، گزارشها و تحلیلهای فراوانی تا بدین لحظه منتشر شده است، از جمله گزارشی در نیویورک تایمز که قسمتی از آن به نکته مهمی اشاره می کند.
نیویورک تایمز می نویسد لاریجانی در اوایل کارش بعنوان مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی در پرونده اتمی، از عملکرد تیم قبلی مذاکره کننده به سرپرستی حسن روحانی انتفادات فراوانی کرد (از جمله با گفتن این سخن معروف که «دولت هاي قبلي ‏درپرونده هسته اي درغلطان را دادند وبه جاي آن آب نبات گرفتند»)، اما به تدریج با گفتگوهای پی در پی با اروپا خود تقریبا به همان سمت متمایل شد.
درست است که لاریجانی همواره در محافل عمومی بر عدم تعلیق غنی سازی تأکید می کرد، و حتی یکبار تا آنجا پیش رفت که غنی سازی را برای ایران همچون «نفس کشیدن» دانست، اما تضعیف مکرر او توسط احمدی نژاد که آخرین آن چند روز پیش و بر سر پیشنهاد ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه به ایران اتفاق افتاد و صحبتهایی که در طول مذاکرات لاریجانی با سولانا بارها از قول او در رسانه ها مطرح شد ادعای نیویورک تایمز را به طور کامل تأیید می کند. به عنوان مثال، اردیبهشت گذشته، خاویر سولانا به کنفرانس امنیتی سالانه اروپا-آمریکا گفت که او در جریان دیدارهای دو روزه خود با علی لاریجانی در آنکارا نتیجه گرفته است که علی خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی آماده مذاکرات مستقیم کشورش با آمریکاست. چندی بعد مجله آلمانی «فوکوس» از قول لاریجانی نوشت که امکان تعلیق غنی سازی اورانیوم در ایران وجود دارد (لاریجانی البته بدون فوت وقت هر دو مورد را تکذیب کرد.)
از سوی دیگر کاملا آشکار بود که در دستگاه رهبری جمهوری اسلامی نیز در رابطه با نقشی که قرار بود آقای لاریجانی به عنوان دبیر شورای امنیت ملی و در کنار رئیس جمهور در حل و فصل مشکل پرونده اتمی ایفا کند هماهنگی کامل وجود ندارد.
یک نمونه بارز این ناهماهنگی، حضور لاریجانی در کنفرانس مهم امنیتی مونیخ بود که در آن جوزف ليبرمن و جان مک کين سناتورهای آمريکايی و رابرت گيتز وزير دفاع آمريکا نیز حضور داشتند. ابتدا در یک خبرغیر منتظره اعلام شد سفر لاريجانی به این کنفرانس به دليل کسالت لغو شده، اما در پی آن دوباره اعلام شد که این سفر به قوت خود باقی است. لاریجانی در نهایت نه تنها در این کنفرانس شرکت کرد، بلکه در سخنرانی خود از چنان موضع نرم و صلح آمیزی سخن گفت که جوزف ليبرمن را بر آن داشت تا سخنرانی او را دور از واقعيات موجود خوانده و بگوید: «او کشوری متفاوت از پرزيدنت احمدی نژاد را نمايندگی می کرد.»
شاید هنوز کمی زود باشد که بتوان دلایل و عواقب استعفای علی لاریجانی را بطور جامع تجزیه و تحلیل کرد اما آنچه اکنون به نظر می آید لاریجانی را وادار به استعفای مجدد و پافشاری بر آن کرده باشد این است که او به طور یقین در پرتو مذاکرات مکرر با اروپا--مذاکراتی که حاصلی جز رفتن پرونده ایران به شورای امنیت و تصویب دو قطعنامه تنبیهی علیه ایران نداشته است-- به وخیم تر شدن وضعیت پرونده هسته ای ایران در صورت عدم تعلیق غنی سازی پی برده است. استعفای او چه بعد از حضور پوتین در تهران و چه قبل از آن صورت گرفته باشد نشان می دهد که او بر خلاف رئیس دولت، پرونده ایران در شورای امنیت را بسته نمی بیند و می داند که دولتهای غربی از جمله روسیه با دادن مهلت دو ماهه به ایران با جمهوری اسلامی اتمام حجت کرده اند.
این استعفا همچنین نشان می دهد که محمود احمدی نژاد و متحدان سپاهی او چنان سرمست از در آمد هنگفت نفت و مشکلات آمریکا در عراق شده اند که ظاهرا هیچ تحریم و تهدیدی را علیه ایران جدی بر نمی شمرند و با تأئیدات شخص رهبری آماده ماجراجویی در دور جدید این بازی خطرناک شده اند.
پ.ن. لس آنجلس تایمز به نقل از یکی از مشاوران لاریجانی که نخواسته است نامش فاش شود نوشته است که اختلاف بین لاریجانی و احمدی نژاد بر سر هزینه پروژه اتمی ایران بوده است. به گفته مشاور آقای لاریجانی، احمدی نژاد حتی به اندازه یک اینچ حاضر به کوتاه آمدن از موضع خود نیست.

1 نظرات:

ناشناس گفت...

با عرض سلام خدمت خشایار عزیز

فعلا که اوضاع خیلی قاراشمیش شده. امیدوارم بشود کاسه کوزه همه چیز را سر لاریجانی شکست و بعد او را مسئول وخیم شدن پرونده هسته ای دانست و در نهایت تعلق غنی سازی را پذیرفت. به همان راهی که در رمان 1984 می بینیم برای هر تغییر 180 درجه مسیر یکی باید قربانی شود.

در هر حال ممنون از تحلیل تان.

با تشکر و تقدیم احترام
ققنوس